شهر مهربان؛ منبع غنی سرمایه اجتماعی است
ارتباطات سازنده و پیشرو، بنیاد و پایه شکل گیری شهری خواهد بود که می تواند آن را «شهر مهربان» خواند. شهری که نقش های شهروندی در آن به خوبی تعریف شده باشد و عملیاتی شود یا به عبارت بهتر شهروندان آن با یکدیگر ارتباط و رفتاری مهربانانه داشته باشند ازسرمایه اجتماعی فوق العاده ای برخوردار خواهد بود. این سرمایه اجتماعی می تواند راهگشای برون رفت از مسائلی و مشکلاتی باشد که دنیای امروز و شهرهای مدرن با آن مواجه اند.
چگونگی ارتباط افراد در شهر و میزان و کیفیت آن، آثار متعدد و گوناگونی دارد. تأثیرات کالبدی در زمره مهمترین این اثرگذاریها قرار میگیرد. اما شاید یکی از مهمترین نقشهای مدیریت ارتباطات درون شهری کنترل بحران های احتمالی خواهد بود. شهری که نقش های شهروندی در آن به خوبی تعریف شده باشد و عملیاتی شود یا به عبارت بهتر شهروندان آن با یکدیگر ارتباط و رفتاری مهربانانه داشته باشند ازسرمایه اجتماعی فوق العاده ای برخوردار خواهد بود. این سرمایه اجتماعی میتواند راهگشای برون رفت از مسائلی و مشکلاتی باشد که دنیای امروز و شهرهای مدرن با آن مواجه اند.
ارتباطات سازنده و پیشرو، بنیاد و پایه شکل گیری شهری خواهد بود که می تواند آن را «شهر مهربان» خواند. البته این موضوع را نمی توان صرفا در حوزه ارتباطات میان شهروندان محدود کرد، مدیران شهری نیز همواره بر نحوه این تعاملات تاثیرگذار خواهند بود.
در واقع شهر مهربان، شهری است که اجزای مختلف و سازنده آن دارای روابط تعریف شده و منطبق بر اهداف کلان با یکدیگرباشد، روابطی که در قالب های متفاوتی قابل بررسی است. ازجمله این روابط می توان به روابط میان فردی افراد با یکدیگر، رابطه افراد با مدیریت شهری و رابطه ایشان با محیطزیست شهری که بر زندگی همه افراد تاثیرات فراوانی دارد اشاره کرد.
به عنوان نمونه در رابطه میان شهروندان با محیطزیست شهری مهم است که شهروندان در جهت دستیابی به شهری که دارای محیط زیست شهری مناسب است، گام بردارند. این بدین معنی است که همه روابط ایشان در راستای احساس مسئولیت در مقابل حفظ و نگهداری تمامی جزییات شهر، حفظ منابع آبی، رفع و ممانعت از ایجاد آلودگی هوا و..خواهد بود.
همچنین رابطه با کالبدهای شهری محور مهم دیگری برای تحقق شهر مهربان است. هر شهری به ایجاد و شکلگیری فضاهایی نیاز دارد که کالبدی مهربان برای آن ایجاد کند. کالبدی کالبد مهربان است که زمینه تحقق عدالت و نوع دوستی در شهر را فراهم آورد. از این رو شکلگیری این کالبد شهر که یکی ازوظایف اصلی مدیران شهر است باید از الگویی پیروی کند که همه افراد درون شهر با هر ظرفیت و توانمندی بتوانند در آنحضور داشته و بدین وسیله با انجام درست نقش های شهروندی جامعه را از استعدادهای خویش بهرهمند کنند.
بر این مبنا تسری مهربانی در شهر موضوعی کلان و نیازمند توجه ویژه مدیران شهری به تک تک افراد جامعه اعم از زن، مرد، سالمند، معلول و .. است.
این نکته و رویکرد در شهر مشهد مقدس به دلیل وجود مضجع شریف امام مهربانی ها، باید بالغتر و پررنگتر از سایر شهرها شکل گرفته و ادامه پیدا کند. مدیریت شهری هم اکنون به دنبال تسری سیره امام رضا (ع) به عنوان الگو و منبعی تمام نشدنی به همه شئون زندگی شهری است. افراد در پرتو این الگو می توانند نقشه راهی برای تعاملات و ارتباطات خود داشته باشند.
بر این اساس تحقق شهر مهربان به عنوان شعاری اساسی برای مدیریت شهری میتواند مفاهیم متعددی را در خود جای دهد که ابعاد آن همه جنبه های زندگی افراد را در برگیرد.
لیلی رحمانی طوسی-سردبیر
